Slavia Praag is een totaal andere tegenstander dan Ajax eerder dit seizoen is tegengekomen, met een uitdagende speelstijl en een sterke ploeg. Hieronder geef ik kort weer waar de uitdagingen voor Ajax in deze wedstrijd liggen. Voor een diepgaande analyse raad ik het stuk van VI Pro aan, waarin dit veel uitgebreider wordt besproken. Dit dient meer als basis voor de rest van het verslag.
Slavia Praag verdedigt vrijwel continu 1-op-1 en probeert daarbij te profiteren van de superieure fysieke kracht van het team. Ze doen dit vanuit een 3-4-2-1-systeem en passen hun pressingstructuur aan op de tegenstander, maar het doel is altijd om die mandekking en 1-op-1 duels te creëren. Het team is gebouwd rond fysiek sterke spelers en vertrouwt erop dat zij de meeste duels zullen winnen. Ze passen de 1-op-1 duels ook aan op de fysieke kracht van hun tegenstander, wat in de eigen competitie doorgaans zeer succesvol is. Slavia Praag staat met 25 punten uit 9 wedstrijden bovenaan, met een indrukwekkend doelsaldo van 20 voor en slechts 1 tegen.
Toch kleeft er een zeker risico aan deze tactiek. Het grootste risico is dat het hoge druk zetten ruimte weggeeft wanneer tegenstanders gaan zwerven, omdat de spelers van Slavia Praag hun mandekking plichtsgetrouw blijven volgen. Hier komt ook het gemis van Traoré naar voren, aangezien hij ideaal zou kunnen zwerven vanaf de rechterkant en zijn tegenstander weg zou kunnen lokken om ruimte te creëren.
Aanvallend gezien speelt Slavia Praag in hetzelfde 3-4-2-1-systeem, een formatie die ik eerder heb omschreven als de ultieme veldbezetting. Dit heeft te maken met de verdeling van het veld in vijf vakken over de breedte. In de afbeelding hieronder is dit weergegeven. De wingbacks van Slavia Praag zijn verantwoordelijk voor het behouden van de breedte, waardoor de tegenstander wordt opgerekt, terwijl de aanvallende middenvelders in de gevaarlijkste zone van het veld terechtkomen: de halfspace. Het grote voordeel van de halfspace is dat er minder druk is dan in het centrum, maar het ligt dicht genoeg bij het midden om veel kansen te creëren vanuit die positie.
Daarnaast is Slavia Praag ook geen ploeg die altijd kiest voor de korte opbouw. Met een sterke spits en spelers die vanuit de halfspace diep lopen, is de lange bal absoluut een optie voor hen. Deze directe speelstijl heeft als voordeel dat ze regelmatig de tegenstander kunnen overladen door met vijf spelers aan te vallen (wingbacks, nummers 10 en de spits). In de omschakeling sluiten soms zelfs de centrale middenvelders of centrale verdedigers aan.
De vraag is dus hoe Ajax dit in deze wedstrijd heeft aangepakt, en welke keuzes Farioli heeft gemaakt, inclusief de mogelijke afwegingen. De twee belangrijkste uitdagingen – hoe Ajax Slavia Praag probeerde te dwingen ruimtes vrij te laten, en hoe Ajax omging met het uitdagende systeem van Slavia Praag tijdens hun aanvallen – worden hieronder beschreven. Daarnaast zal ook worden toegelicht waarom het inzetten van backs als vleugelaanvallers nadelen met zich mee kan brengen.
De ‘Taylor’ truc
Vooraf was een van de grote vragen hoe Ajax zonder Traoré erin zou slagen om Slavia Praag in de problemen te brengen. Gedeeltelijk wordt Ajax geholpen door Slavia Praag zelf, dat kiest voor een iets behoudendere manier van druk zetten. In plaats van zoals gewoonlijk met beide backs door te dekken, kiest Slavia Praag er in deze wedstrijd voor om dit slechts aan één kant te doen, de linkerkant. Hierdoor verandert hun systeem in een 4-2-3-1, en is er altijd een vrije verdediger bij Ajax. Meestal is dit een van de twee centrale verdedigers, hoewel Michez regelmatig doorstapt richting het centrum, waardoor Hato vaak de vrije verdediger is. Ajax profiteert hier bij vlagen van, maar dit verklaart nog niet volledig waarom Ajax in de eerste helft tot kansen komt. Wat Ajax namelijk doet, is de beide aanvallende middenvelders (Hlynsson en Taylor) vanuit het centrum laten wegbewegen en richting de zijkanten laten gaan om zo de passlijn naar Brobbey te openen.
Het meest extreme voorbeeld hiervan is de doeltrap die Kenneth Taylor neemt. Het enige doel hiervan is dat de middenvelders van Slavia Praag, die hem vanuit mandekking volgen, naar buiten worden getrokken. Hierdoor kan Brobbey direct worden ingespeeld en ontstaat er een 3-tegen-3-situatie. Deze truc wordt ook toegepast op momenten dat Baas of Šutalo de bal hebben. Dan beweegt Taylor of Hlynsson vaak naar de zijkant, waardoor de passlijn naar Brobbey wordt opengetrokken.
In de tweede helft begon Ajax minder goed te voetballen, wat te maken had met een subtiele wijziging in het druk zetten door Slavia Praag. De nummer 10 mocht nu doordekken richting het centrum, waardoor een van de middenvelders van Ajax de vrije man werd. De afstemming tussen Tahirović en Van den Boomen was echter vaak onvoldoende, waardoor dit numerieke voordeel te vaak niet goed werd uitgespeeld. Dit lukte in de eerste helft regelmatig wel. Daarnaast werd Ajax in algemene zin overlopen, maar daarover later meer.
Het verdedigende strijdplan van Ajax
Ook aanvallend veranderde er het nodige bij Slavia Praag gedurende de wedstrijd. Waar het in eerste instantie ‘gewoon’ speelde vanuit een 3-4-2-1-systeem, schakelde het rond de 30e minuut ook aanvallend over naar een 4-2-3-1-systeem. Dit beïnvloedde het strijdplan van Ajax overigens nauwelijks. Ajax koos ervoor om met de vleugelaanvallers druk te zetten op de centrale verdedigers van Slavia Praag. De backs van Ajax zetten druk op de wingbacks van Slavia Praag door half te positioneren. Dit betekent dat ze klaarstaan om druk te zetten zodra de bal naar hun kant gaat, maar terugzakken naar hun gebruikelijke positie als de bal niet die kant op wordt gespeeld.
Tegelijkertijd zakte Van den Boomen vaak ver terug en fungeerde hij in veel situaties min of meer als centrale verdediger. Na de switch van Slavia Praag naar het 4-2-3-1-systeem veranderde Ajax hier weinig aan, behalve dat Hato nu standaard naar voren doordekte en Rensch bij zijn directe tegenstander bleef.
Waarom backs als vleugelaanvallers inbrengen ook nadelen heeft
Gezien de vele afwezigen lijkt de 1-1 op voorhand misschien een prima resultaat, maar de manier waarop het gebeurde was onnodig. Het ging pas echt mis rond de 57e minuut toen Wijndal en Gaaei als vleugelaanvallers werden ingebracht. Met name Wijndal was schuldig aan het feit dat Ajax overladen werd door Slavia Praag. Vanuit zijn natuurlijke speelstijl maakte Wijndal een logische keuze, maar hij schoof regelmatig te ver het centrum in om af te dekken en liet daardoor de vroege voorzet ongedekt. Hierdoor kon Slavia Praag achtereenvolgens ballen de zestienmeter in pompen, waardoor zij het momentum in de wedstrijd kregen.
In de eerste helft speelden Godts en Rasmussen in dezelfde posities veel meer als aanvallers. Zij sprintten zo snel mogelijk naar voren om de voorzetten eruit te halen, maar dit verzuimde Wijndal vaak. Aan de andere kant lag het probleem juist bij Rensch, die vaak te ver weg stond om samen met Gaaei de voorzetten te blokkeren. Dit, gecombineerd met Van den Boomen die te vaak duels in het centrum verloor, gaf Slavia Praag steeds meer kansen en vertrouwen in de wedstrijd.
Uiteindelijk valt de goal uit een soortgelijke situatie waarin Akpom niet goed oplet. Hij stapt te laat uit en doet dit zonder volledige intensiteit, waardoor Jurásek een vrije voorzet kan geven richting de boomlange Chorý, die ook niet goed wordt afgedekt. Kort daarna maakt Baas het Ajax nog moeilijker door een domme overtreding, wat hem een rode kaart oplevert. Wat echter opvalt, is dat Ajax wel onder druk komt te staan, maar eigenlijk steeds minder weggeeft. Dit komt deels door het organiserende vermogen van Rugani, en het feit dat Van den Boomen niet meer de lange balduels hoeft uit te vechten, omdat hij een linie naar voren is geschoven.
Al met al kan Ajax gezien het resultaat op voorhand tevreden zijn, tegen een ploeg die extreem lastig te verslaan is, zeker gezien de vele blessures waarmee Ajax te maken had. Toch zorgden individuele fouten voor een onnodige tegengoal. Anderzijds is het duidelijk dat er aan de bal nog grote stappen gezet moeten worden in het herkennen van waar de ruimtes vallen en hoe deze beter benut kunnen worden.
Geef een reactie