Aghdam, een relatief kleine plaats met een inmiddels behoorlijk bekende voetbalclub: Qarabag FK. Deze tegenstander van Ajax speelt normaal gesproken zijn wedstrijden tegen clubs als PFK Turan Tovuz, Araz-Naxçıvan PFK of Şamaxı FK — wie kent ze niet? Daarom was het lastig om veel beelden van deze ploeg te vinden. Op basis van enkele wedstrijden in Europa, met name de wedstrijd tegen Tottenham Hotspur, volgt hier een kort stukje over deze ploeg en hun speelstijl.
Allereerst is Qarabag verdedigend gezien een ploeg met een zeer conservatieve aanpak. Ze verdedigen vanuit een 4-4-2-formatie, waarbij de nummer 10 naast de spits komt te spelen, en de twee buitenspelers zich laten terugzakken. Hun voornaamste taak is om de backs te volgen. Hierdoor worden de buitenspelers vaak ‘geslachtofferd’, aangezien dit veel loopwerk van hen vergt. Ook in de wedstrijd tegen Spurs valt op dat beide buitenspelers tot diep in de eigen zestien meter mee verdedigen.
Bij momenten van onachtzaamheid of een slechte aanname kiest spits Juninho er soms voor om onverwacht druk te zetten, en hij doet dit altijd met volle overgave. Ondanks dat Qarabag de ruimtes klein maakt, heeft het twee belangrijke zwaktes: diepgang vanuit het middenveld bij voorzetten vanaf de andere kant. Bijvoorbeeld een voorzet vanaf de linkerkant, waarbij de rechter nummer 10 van Ajax diep loopt. Daarnaast is de afstemming en oriëntatie tussen de centrale middenvelders en de centrale verdedigers beperkt, dus diepgang op onverwachte momenten is een recept voor succes in deze wedstrijd.
Aanvallend heeft de ploeg veel weg van een Engelse ploeg uit het begin van deze eeuw: de bal wordt snel naar de zijkant gespeeld en vervolgens zo snel mogelijk voor het doel gepompt. Vanuit alle hoeken en standen wordt de bal te pas en te onpas voor de goal gegooid. Opvallend is dat de bezetting voor het doel vaak uitstekend is; er staan altijd meerdere spelers die de bal goed aanvallen.
Wat ook opvalt, is dat beide backs regelmatig de ruimte krijgen om op te stomen naar voren, vaak zonder overleg. Hierdoor ontstaat er bij de omschakeling gemakkelijk ruimte voor Ajax. Deze ploeg, in tegenstelling tot teams als Slavia Praag en FC Groningen, leunt vooral op de individuele kwaliteit van de spelers. Er spelen een aantal behoorlijk getalenteerde spelers die het om verschillende redenen niet hebben gered in de topcompetities. Voor de kenners onder ons: dit zijn onder andere Benzia en Juninho. Vooral Juninho valt op met indrukwekkende cijfers, want sinds zijn komst in de zomer van 2023 heeft hij al 40 doelpunten gemaakt, waarvan 13 in Europa.
Voor Ajax is dit op papier een tegenstander die te verslaan moet zijn, maar door de lange reis en de bij vlagen stugge speelstijl leek het op voorhand toch een lastige tegenstander. Uiteindelijk werd het een vrij gemakkelijke overwinning, maar daarmee was ook meteen al het positieve over deze wedstrijd gezegd. Een analyse van de drie voornaamste problemen van Ajax in deze wedstrijd.
Het druk zetten slaagt totaal niet
Ajax had het enorm moeilijk in de openingsfase van deze wedstrijd met het druk zetten. Ajax koos er in eerste instantie voor om op een andere manier dan gebruikelijk druk te zetten. Door Godts en Rasmussen naar het centrale duo door te laten stappen en Weghorst verantwoordelijk te maken voor de nummer 6, wilde Ajax voorkomen dat Godts en Rasmussen constant achter hun man aan moesten lopen. Dit plan mislukte echter hopeloos, doordat Rasmussen en Godts zonder voldoende intensiteit druk zetten en vaak niet de passlijn naar de back afschermen. Hierdoor kon Qarabag zich er makkelijk onderuit voetballen en werden de backs eenvoudig vrijgespeeld. Tegelijkertijd trok Zoubir vaak naar binnen en kwam hij vrij tussen de linies. Dit zorgde ervoor dat Ajax totaal geen druk kon uitoefenen en werd overlopen.
Na de rode kaart switchte Ajax bij het druk zetten naar een eenvoudigere oplossing: Taylor en Weghorst pakten de centrale verdedigers op, en Rasmussen en Godts moesten hun directe tegenstanders volgen. Maar ook dit werkte niet zoals verwacht, want Ajax was op veel plekken vaak te laat, zowel bij de mandekking op het middenveld als bij Rasmussen en Godts, die te vaak niet meeliepen.
Daarnaast blijft het een keuze van Farioli om de eerste pass van de tegenstander kort toe te staan, zodat er daarna druk gezet kan worden. Het nadeel hiervan is dat Qarabag hierdoor in eerste instantie wel ruimte krijgt, en de ploeg beschikt over enkele individueel vaardige spelers. Een kleine kanttekening is dat dankzij deze tactiek de 1-0 tot stand kwam, want in zo’n situatie veroverde Taylor de bal. Al met al was het druk zetten van Ajax echter ver onder de maat.
Gebrek aan tempo aan de bal
Qarabag koos verrassenderwijs niet voor hun standaard formule met druk zetten, maar stapte agressiever door dan normaal. Door met de drie aanvallers druk te zetten in het centrum en met name de passlijnen naar voren af te schermen, werd Ajax gemakkelijk ontregeld. Wanneer Ajax de bal achteruit speelde, stapte Qarabag agressief door met de drie aanvallers en probeerde de back aan de contra kant vrij te laten, waardoor Ajax gedwongen werd om de lange bal te spelen. Ajax lukte het nauwelijks om deze back te bereiken omdat deze vaak niet goed gepositioneerd stond, en de middenvelders onvoldoende aanspeelbaar waren om de opbouw vorm te geven. Ook na de rode kaart bleef het grootste deel van Qarabags plan intact, en nemen ze daarin veel risico’s.
Halverwege de eerste helft schuift Farioli Šutalo weer naar rechts centraal, in de hoop de opbouw van Ajax te verbeteren. Dit werkt enigszins; Šutalo had in de eerste 20 minuten als linker centrale verdediger veel moeite en slaagde er vaak niet in om de vrijstaande Hato en Rensch te bereiken door een verkeerde lichaamshouding. Nadat Rugani daar kwam te spelen, werd het iets beter, maar ging het tempo aan de bal flink omlaag. De centrale verdedigers wachtten te lang met de bal en dwongen Qarabag niet tot keuzes, waardoor de tegenstander gemakkelijk standhield en Ajax de bal tempo-loos heen en weer speelde.
Na rust werd dit iets beter doordat de backs om en om in het centrum opdoken, een poging om Qarabag verder uit elkaar te trekken. Met de komst van Van den Boomen en Akpom kwam Ajax feitelijk in een punt naar voren te spelen, om te proberen de ruimte achter de twee doorstappende middenvelders van Qarabag te benutten. Dit lukte echter maar matig, omdat het tempo bij de centrale verdedigers te laag bleef en de spelers van Ajax te weinig deze ruimtes herkenden. Dit gebrek aan het herkennen van positionele ruimtes is een probleem dat Ajax vaker dwarszit in dit soort wedstrijden. Het gemis van Berghuis, die dit wél kan, werd hierdoor extra duidelijk.
Te weinig goed getimede diepte loopacties
Er zijn legio momenten in de wedstrijd waarop Ajax door middel van diepgang in het centrum tot kansen had kunnen komen, maar dit gebeurde nauwelijks. Taylor probeerde het een aantal keer op de juiste momenten, maar werd niet aangespeeld of gezocht. Daarnaast stonden de middenvelders van Ajax regelmatig al te diep om nog dieper te kunnen lopen. Het gebeurde meermaals dat Weghorst, Fitz-Jim en Taylor op één lijn stonden, waardoor er geen ruimte meer overbleef om diepgang te creëren.
Eén van de weinige momenten dat het wel goed ging, was in de 46e minuut. Godts ging op het juiste moment diep, waardoor de verdedigers van Qarabag allemaal die kant op stapten. Hierdoor ontstond er ruimte voor Weghorst, die werd aangespeeld. Meteen werd duidelijk wat dit kan opleveren als het goed uitgevoerd wordt. Teleurstellend was dat dit met de komst van Akpom niet verbeterde, terwijl hij normaal gesproken juist goed is in het creëren van zulke momenten.
Al met al was het eigenlijk een totale off-day voor Ajax, maar met een prima resultaat. Er is echter veel werk aan de winkel in de komende weken, vooral met het oog op wedstrijden tegen ploegen als Feyenoord, PSV en Twente. Met name het druk zetten en het positiespel in de opbouw verdienen echt aandacht. Anderzijds heeft Ajax ook laten zien dat het deze aspecten wél goed kan uitvoeren, dus het kan ook gewoon een mindere wedstrijd zijn geweest, mede door het ontbreken van belangrijke spelers.
Geef een reactie